Philisteinse Molen nieuw leven ingeblazen
Poldermolen deelnemer Nationale Molendagen 12 en 13 mei

BERGEN - De zon schijnt fel aan de blauwe hemel. De wind is stevig, te zien aan de ferm ronddraaiende wieken van de Philisteinse Molen langs de Voert. Sinds kort draaien ze weer op volle toeren, dankzij de kersverse molenaars Frank Bilsen uit Bergen aan Zee en Henk Schoonheim uit Alkmaar. "De molen dreigde in verval te raken, dat ging ons aan het hart. Wij willen, net als de gemeente die sinds 1973 eigenaar is, dat de molen voor het dorp behouden blijft", aldus de heren.

De kronkelige polderweg richting de Philisteinse Molen uit 1897 nodigt uit om per fiets of lopend te komen. Het ontvangst is uiterst vriendelijk, koffie wordt ingeschonken en enthousiast begint Frank Bilsen te vertellen over de geschiedenis van deze molen aan Voert 5. Zo wordt deze polder sinds de zestiende eeuw bemalen en hebben op dezelfde plek nog twee andere molens dienst gedaan, maar die zijn verwoest door brand door blikseminslag.
Het denderende geluid van de wieken verklapt de kracht van de wind. "Wacht maar tot je binnenstaat", lacht Frank die niet kan wachten om de oude aandrijving in de kap te showen en samen met Henk de boel uitvoerig te controleren. Het gedender is inderdaad binnen nog intenser. Eenmaal weer beneden wordt gelijk nog even de werking van de vijzel bekeken. Zonder deze schroef kan het water niet naar een hoger niveau gebracht worden. De poldermolen kan namelijk - in samenwerking met de elektrische gemalen van het Hoogheemraadschap - nog steeds fungeren als gemaal dat lager gelegen water in de Philisteinse Polder naar een hoger gelegen niveau brengt.

Frank en Henk zijn sinds kort molenaar, het ambacht dat sinds eind vorig jaar door UNESCO internationaal is erkend als immaterieel erfgoed. Henk is molenaar sinds 10 oktober 2017, Frank sinds 10 april dit jaar. Hier ging een drie jarige molenaarsopleiding aan vooraf. "Zo'n vier jaar geleden kwam ik tijdens een wandeling langs de Philisteinse Molen. Mijn interesse was gelijk gewekt en ik ging de opleiding volgen - die overigens best zwaar is", lacht hij. "Tijdens de leerperiode kwam ik in contact met Gerard van Wieringen, ruim veertig jaar de molenaar van de Philistein. Hij gaf aan dat het molenaarsschap hem vanwege zijn gezondheid steeds zwaarder kwam te vallen en vroeg me vorig jaar of ik onder zijn supervisie de molen kon laten draaien tijdens de Nationale Molendagen. Dat was geweldig en mijn liefde voor de molen werd alsmaar groter."

Henk woont in de binnenstad van Alkmaar. "Ik bezocht een paar jaar geleden de Molen van Piet, daar is mijn passie voor het molenaarsvak ontstaan", vertelt hij. "Ik ben mijn hele leven al geïnteresseerd in techniek. Vooral de oude die je ook in molens ziet, vind ik zeer interessant! Tijdens de opleiding hoorde ik van Eric Zwijnenberg, molenaar van de Wimmenumer molen even verderop, dat de voormalige molenaar van deze molen stopte wegens gezondheidsredenen. Ik ontmoette Frank tijdens de opleiding en we raakten enthousiast over deze molen die toen al niet meer draaide. Nu beheren we samen de molen en dat is geweldig. De gemeente ziet ook het belang in van het behoud van de Philistein en steunt ons in het project. De molen heeft nog intensief onderhoud nodig, dat kost veel geld. Er ligt een uitgebreid onderhoudsrapport klaar, maar we kunnen al draaien. Ons plan is om in de toekomst verschillende leuke, educatieve projecten te starten. Om te beginnen willen we de Philisteinse Molen aan het publiek laten zien tijdens de Nationale Molendagen die op 12 en 13 mei worden gehouden. De molen zal dan draaien en is te bezichtigen tussen 11.00 en 17.00 uur." (TL)

---

Foto's

• 

---